Komu przysługuje zachowek i kiedy warto się o niego ubiegać?

Nawet jeżeli nie uwzględniono Cię podczas ustalania podziału spadku bliskiego krewnego, wciąż możesz mieć szansę na otrzymanie zachowku. Sprawdź, komu przysługuje zachowek i jak się o niego ubiegać.

Co to jest zachowek?

Zachowek to uprawnienie, które zapewnia najbliższym członkom rodziny spadkodawcy możliwość ubiegania się o wypłacenie części masy spadkowej w przypadku, gdy nie zostali oni ujęci w testamencie, ale byliby ustawowo powołani do spadku. W Polsce wyróżniamy wszak dwa sposoby dziedziczenia: ustawowe i testamentowe.

Dziedziczenie testamentowe obowiązuje w przypadku, gdy spadkodawca przygotował ważny testament, w którym określił spadkobierców. Dziedziczenie ustawowe wchodzi w życie, jeżeli testament nie został sporządzony lub sporządzono go niewłaściwie. Oznacza to, że postanowienia zawarte w testamencie mają pierwszeństwo przed dziedziczeniem ustawowym – może więc dojść do sytuacji, w której najbliżsi zmarłego zostaną pozbawieni spadku.

Kto może ubiegać się o zachowek?

O zachowek mogą ubiegać się członkowie najbliższej rodziny zmarłego, którzy otrzymaliby spadek w przypadku dziedziczenia ustawowego, ale zostali pominięci w prawidłowo sporządzonym testamencie. Zachowek przysługuje więc zstępnym (potomkom spadkodawcy: dzieciom, wnukom), małżonkowi i rodzicom spadkodawcy. Przepisy dotyczące zachowku przewidują także możliwość pozbawienia prawa do zachowku – w sprawach spadkowych pomoc specjalisty bywa więc niezbędna. 

Do kiedy można wystąpić o zachowek? Przedawnienie

Prawo do ubiegania się o zachowek przedawnia się, gdy minie 5 lat od ogłoszenia treści testamentu. Przedawnienie nie jest jednak rozliczane w ten sposób, jeśli osoba uprawniona do zachowku nie mogła poznać postanowień testamentu.

W jaki sposób ubiegać się o zachowek?

Sprawy dotyczące roszczeń o zachowek można rozwiązać polubownie lub poprzez sąd. W pierwszym przypadku należy sporządzić ugodę. Jeżeli strony nie dochodzą do porozumienia, konieczne jest wystąpienie z powództwem o zapłatę zachowku.